راز ماندگاری مناسک اربعین در گفتگو با حجت الاسلام عبدالکریم پاک نیا

ساحل عباسی | شهرآرانیوز؛ ایام عزاداری اباعبدا... حسین و اربعین است، هرچه در عظمت و بزرگی این مناسک مذهبی پرشور و مردمی بگوییم باز هم کم است. به سراغ حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالکریم پاک‌نیا، مؤلف و پژوهشگر دینی رفته‌ایم تا درباره ابعاد پیاده‌روی اربعین در تاریخ تشیع گفتگو کنیم.

اربعین قدرتمندترین رسانه شیعی

حجت الاسلام عبدالکریم پاک نیا، محقق و مؤلف سیره اهل بیت و کارشناس دینی در پاسخ به این سؤال که آیا پیاده روی اربعین نماد مقاومت شیعه محسوب می‌شود یا خیر؟ گفت: قطعا همین گونه است؛ چرا که اربعین پیام آور مقاومت است. نه پیامی معمولی، بلکه رساترین پیام‌ها را به گوش مردم جهان می‌رساند. مراسم اربعین قدرتمندترین رسانه شیعه در جهان اسلام را به خودی خود به کار می‌اندازد؛ به طوری که بعد از گذشت چهارده قرن می‌توان دریافت اربعین یک رسانه قدرتمندی است که‌ می‌تواند در انسان‌ها تأثیر بگذارد و در دل مشتاقان مقاومت و آزاده نفوذ کند.
وی در این باره خاطرنشان کرد: بعد از واقعه عاشورا، از اولین اربعین امام تا کنون کارکرد اصلی اربعین ارسال پیام مقاومت به مردم دنیا در عصر‌های مختلف بوده است. به نوعی می‌توان گفت اربعین رسانه قدرتمندی برای رساندن پیام عاشورا به مردم شده است.

زیارت اربعین

استاد حوزه و معارف دینی درباره فراز‌هایی از زیارت اربعین که بر موضوع مقاومت تأکید می‌کند، گفت: فراز‌های زیارت اربعینی که در پیاده روی اربعین قرائت می‌شود نماد مقاومت و احیاکننده عاشوراست. عاشورایی که سمبل مقاومت است در اربعین پیدا و پنهان خود را نشان می‌دهد. بی تردید امام حسن عسکری (ع) بی دلیل زیارت اربعین را به عنوان نشانه‌های مؤمن در کنار فریضه واجب و مهم خواندن نماز نگذاشتند؛ چرا که به کارکرد‌های این مهم واقف بودند.

حجت الاسلام والمسلمین پاک نیا در ادامه بحث افزود: تحقق ولایت مداری یکی از مؤلفه‌های مهم اربعین است. این موضوع بدین جهت حائز اهمیت است؛ چرا که مقاومت بدون ولایت معنا ندارد. وقتی در زیارت اربعین می‌خوانیم «السلام علی، ولی الله و حبیبهی» به این معناست که در پیاده روی اربعین پشت سر، ولی خدا قرار داریم. شعار مقاومت در تمامی سلام‌های زیارت اربعین مشخص و واضح است. مقاومت در برابر دشمن درون و بیرون. جهاد اکبر و اصغری که به خودسازی انسان منجر می‌شود و مقاومت در برابر دشمن را در دل وجان آدمی زنده می‌کند از کارکرد‌های اربعین حسینی است.

پیام پیاده روی اربعین

استاد حوزه و مؤلف سیره اهل بیت توضیح داد: پیامی که از پیاده روی اربعین به من ارسال می‌شود آن چنان قوی است که احساس می‌کنم برای مقاومت در برابر دشمنان خدا و اسلام موجی در عالم ایجاد می‌کند. پشتوانه این مقاومت نیز بندگی خداوند است؛ یعنی همان طوری که در مقابل دشمن مقاومت می‌کنیم باید به خودسازی و جهاد اکبر نیز توجه کنیم.

وی درباره معنای دقیق و کاربردی مقاومت در پیام اربعین که امام حسین (ع) آن را به منصه ظهور رساندند، گفت: عبودیت یکی از ویژگی‌های امام حسین (ع) است که در سیره و روش امام حسین (ع) به وضوح مشاهده می‌شود. عبودیتی که از دل آن مقاومت بیرون می‌زند راهبردی برای بیدار کردن مؤمنین و اهل عالم است. سلام بر آن کشته اشک چشمان که در زیارت اربعین می‌خوانیم به این معناست که به مقاومت در کنار امام حسین (ع) ادامه می‌دهیم تا به ثمره مقاومت یعنی جاودانگی دست یابیم.

هدف امام حسین (ع)

استاد حوزه و معارف دینی، عبدالکریم پاک نیا، در تعریف دیگری از مقاومتی که اربعین به ما می‌آموزد گفت: وقتی مردم برای بیعت مجدد با آموزه‌های حسینی راهی پیاده روی اربعین می‌شوند این موضوع تبیین می‌شود که اهداف امام حسین (ع)، هدف جامعه اسلامی است و اسلام و حرکت امام حسین (ع) همواره جاوید است و جامعه اسلامی برای تحقق آن بسیار می‌کوشد تا پیام مقاومت امام حسین علیه السلام به گوش دنیا برسد.